Rękodzieło z Doliny Indusu

Prezentowane tu piękne wyplatane ręcznie koszyki pochodzą z Doliny Indusu w Pakistanie, gdzie tradycja wyplatania koszy liczy sobie kilka tysięcy lat. Region Doliny Indusu znany jest jako „Kolebka cywilizacji” – miejsce rozwoju jednej z najstarszych kultur na świecie. Archeologowie odnaleźli tutaj skamieniałe szczątki Homo sapiens datowane na 50 000 lat. To tu około 3 000 lat p.n.e rozwinęła się cywilizacja miejska znana jako Cywilizacja Doliny Indusu.

Podobieństwa we wzornictwie

Koszyki wyplatane są przy użyciu techniki podobnej do tych używanych przez rdzennych mieszkańców Afryki i północnoamerykańskich Indian. Technika tworzenia koszy poprzez kolejne spiralne zwoje traw oplatane paskami z liści palm jest w zastosowaniu od tysięcy lat w kulturach ludów Afryki, Północnej Ameryki i rejonu Doliny Indusu w Pakistanie. Podobieństwo wzorów i motywów pojawia się w różnych kulturach, ponieważ ludowa sztuka przenosi się tak, jak i ludzie. Na przestrzeni dziejów różne kultury zapożyczają od siebie i inspirują się nawzajem. Ten proces przebiega w obie strony i zapewnia naturalną ewolucję sztuki. Jeśli taka wymiana kultur nie ma miejsca, sztuka obumiera. Większość wzorów na naszych koszykach jest połączeniem elementów zapożyczonych z tradycji południowej Azji, Afryki, jak i rdzennej ludności obu Ameryk.

Wielkość, wzory i kolory

Ze względu na fakt, że wszystkie wyroby są wytwarzane ręcznie i niepowtarzalne, możliwe są niewielkie różnice w wielkości, wzorach czy kolorach. Do każdej partii koszyków barwione są tradycyjnymi metodami inne partie suszonych liści palmowych. Wielkość koszyków jest bardzo zróżnicowana: od maleńkich miseczek i dzbanuszków kilkucentymetrowej wielkości, po wielkie misy o średnicy 70 centymetrów i wazony do 90 cm wysokości. Kolorystyka obejmuje kolor naturalnego beżu suszonych liści palmy oraz kilkadziesiąt tradycyjnych i nowych barw i odcieni.

Technika wyplatania

Koszyki wyplatane są ręcznie poprzez owijanie barwionych liści palmowych wokół zwiniętych w spiralę wiązek sitowia. Suszone liście palmy są barwione poprzez gotowanie w gorącej wodzie z odpowiednim barwnikiem. Są one używane do tworzenia wzorów wraz z suszonymi paskami liści palmowych w naturalnym kolorze. Czasem liście barwi się wielokrotnie, aby uzyskać pożądany kolor. Wyplatanie odbywa się przez łączenie spiralnych zwojów wiązek sitowia gęstymi oplotami z liści palmy. Tworzenie takiego koszyka zajmuje wiele dni, a w zależności od komplikacji wzoru oraz wielkości, nawet tygodni. Największe płaskie kosze – tzw. tokras oraz wielkie wazony wymagają wyjątkowej biegłości i praktyki w ich wytwarzaniu. Dlatego też powstają jedynie z rąk najbardziej doświadczonych artystów, w pojedynczych egzemplarzach.

Zastosowanie koszyków

Tradycyjnie takie koszyki używane były do podawania pieczywa oraz wielu innych zadań w domu. Możecie Państwo zastosować je u siebie na wiele sposobów, na przykład jako:

• elementy ozdobne na ścianie lub stole, na półce

• wazony lub misy do ekspozycji elementów dekoracji wnętrz, jak suszone trawy, kwiaty lub gałęzie

• organizatory na biurko

• pojemniki na różnego rodzaju domowe drobiazgi, biżuterię, klucze

• misy i talerze na różnego rodzaju artykuły spożywcze – pieczywo, słodycze, owoce, orzeszki

• osłonki na doniczki

• przyborniki do szycia, na włóczkę